Η πρόθεση της Κυπριακής κυβέρνησης να διατηρήσει ανοιχτό το «παιχνίδι» της συμμετοχής ενδιαφερόμενων κρατών και εταιρειών στις μελλοντικές παραχωρήσεις οικοπέδων προς έρευνα υδρογονανθράκων, αλλά και στη διαχείριση και μεταφορά τους, είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο δεν υπογράφηκε χθες η τριμερής ενεργειακή συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ, όπως είχε προαναγγελθεί.
Υπενθυμίζεται ότι την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας ανάμεσα στις τρείς χώρες είχε προαναγγείλει προ μηνός ο κ. Παπακωνσταντίνου και οι συζητήσεις είχαν προχωρήσει αρκετά. Η τωρινή διστακτικότητα της Κύπρου (την οποία γνώριζε η Αθήνα αλλά δεν την έκανε γνωστή παρά μόνον την Τρίτη το βράδυ) συνδυάζεται οπωσδήποτε με τη δημόσια συζήτηση που γίνεται στην Κύπρο, αλλά και με την αλλαγή ηγεσίας στο αρμόδιο υπουργείο και την ανάληψή του από τον «σκληρό» ΑΚΕΛικό κ. Συλικιώτη.
Σύμφωνα με αξιόπιστους παρατηρητές, η Κύπρος έχει επιλέξει μεν την συμμαχία με το Ισραήλ και τις αμερικανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται ήδη στο νησί ωστόσο δεν θέλει να κλείσει την πόρτα σε πιθανές συμπράξεις με άλλες δυνάμεις και εταιρείες και μάλιστα λίγες εβδομάδες πριν το δεύτερο γύρο παραχωρήσεων που αφορά τα υπόλοιπα «οικόπεδα» που βρίσκονται στην ΑΟΖ της. Έκρινε λοιπόν ότι η υπογραφή σε αυτή τη φάση ενός μνημονίου συνεργασίας με το Ισραήλ θα έστελνε ένα μήνυμα μη επιθυμητό στους υπόλοιπους μνηστήρες και κυρίως στην κατά κύριο λόγο ανταγωνιστική προς τα Αμαρικαονοισραηλινά συμφέροντα δύναμη, εκείνη της Ρωσίας.
Μήλο της έριδος
Είναι δε γεγονός ότι οι υδρογονάνθρακες της Ανατολικής Μεσογείου (μέχρι σήμερα στην Κύπρο και το Ισραήλ) αποτελούν ήδη το μήλο της έριδος καθώς Ρωσία και ΗΠΑ επιχειρούν να προωθήσουν το ρόλο και τα συμφέροντά τους στη διαχείρισή τους. Επαναλαμβάνεται κατά κάποιο τρόπο το «παιχνίδι» που διαδραματίστηκε (και βέβαια δεν έχει ακόμα λήξει) για τη διαχείριση του αερίου της Κασπίας και την τροφοδοσία των Ευρωπαϊκών Κρατών.
Ο Ειδικός Απεσταλμένος του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για θέματα ενέργειας στην Ευρασία, πρέσβης κ. Richard Morningstar, είπε καθαρά στην χθεσινή του ομιλία στο συνέδριο του Economist ότι τα εμπλεκόμενα με την υπόθεση των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου μέρη, δηλαδή Κύπρος, Ισραήλ και Ελλάδα πρέπει «να αποφύγουν την είσοδο στα επιμέρους σχέδια ρωσικών συμφερόντων, καθώς έτσι αναιρούνται βασικές αρχές της Ευρωπαϊκής πολιτικής για διαφοροποίηση των πηγών, την οποία ενισχύουν και οι ΗΠΑ».
Από την άλλη η Ρωσία, (μια δύναμη με παραδοσιακές σχέσεις συνεργασίας με την Κύπρο), η οποία δεν θα ήθελε να υπάρξει μια νέα πηγή προμήθειας αερίου έξω από τον έλεγχό της, δεν κρύβει τις προθέσεις της για την απόκτηση ρόλου, κυρίως μέσω της συμμετοχής της στα ανοιχτά θέματα της Κύπρου.
Η Ρωσική κρατική εταιρεία Gazprom έχει ήδη προτείνει στην Κυπριακή κυβέρνηση να συμμετάσχει στη δημιουργία τερματικού σταθμού αποθήκευσης και υγροποίησης φυσικού αερίου στην Κύπρο, ενώ σκοπεύει να συμμετάσχει στο δεύτερο γύρο αδειοδότησης για την διενέργεια διερευνητικών γεωτρήσεων στα υπόλοιπα 12 θαλάσσια οικόπεδα εντός της ΑΟΖ της Κύπρου.
Μάλιστα, κάποιοι συνδέουν το δάνειο ύψους 2,5 δις ευρώ που δόθηκε στην Κύπρο από την ρωσική τράπεζα BTB (κρατικών συμφερόντων όπως και η Gazprom) με το ενδιαφέρον την εταιρείας φυσικού αερίου για τα κυπριακά οικόπεδα. Έχει μάλιστα γραφτεί ότι υπάρχει ένα είδος συμφωνίας ανάμεσα στον κ. Χριστόφια και τους Ρώσους για να τους παραχωρηθούν κάποια οικόπεδα, πράγμα βεβαίως που δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί. Αντίθετα η Κυπριακή κυβέρνηση δηλώνει ότι θα ακολουθηθεί αυστηρή διαδικασία αξιολόγησης χωρίς να δίνεται καμία προτεραιότητα σε εταιρείες των βρετανικών, γαλλικών, ρωσικών ή αμερικανικών συμφερόντων.