Στις 15 Δεκεμβρίου 2011 η Ισλανδία έγινε η πρώτη Δυτική και Βορειοευρωπαϊκή χώρα που αναγνωρίζει επίσημα τη Παλαιστίνη ως ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ισλανδίας, Ossur Skarphedinsson, ανακοίνωσε την σχετική απόφαση της ισλανδικής κυβέρνησης παρουσία του Παλαιστινίου ομολόγου του, Riyad al-Malki, ο οποίος με τη σειρά του ευχαρίστησε θερμά τον Ισλανδικό λαό για την στήριξη της χώρας του και εξέφρασε την ελπίδα η κίνηση αυτή να ενθαρρύνει και άλλες χώρες της δυτικής Ευρώπης να αναγνωρίσουν τη Παλαιστίνη ως ανεξάρτητο κράτος, επηρεάζοντας θετικά τις προσπάθειες και τις διαδικασίες ειρήνευσης με το Ισραήλ.
Ο Ισλανδός Υπ. Εξωτερικών δήλωσε:
“Σήμερα σας υποβάλλουμε επίσημα τη διακύρυξή μας, στην οποία λέμε ότι η Ισλανδία αναγνωρίζει τη πλήρη κυριαρχία του Παλαιστινιακού λαού, της Παλαιστίνης εντός των προ 1967 συνόρων. Η Ισλανδία δεν στάθηκε μόνο σε λόγια, προχώρησε σε πράξεις, κρατήσαμε το λόγο μας, υποστηρίξαμε τον Παλαιστινιακό αγώνα και αυτή η μέρα δεν θα σημάνει το τέλος αυτής της στήριξης. Θα συνεχίσουμε να το πράττουμε“.
Ο Παλαιστίνιος Υπ. Εξωτερικών απάντησε:
“Επιτρέψτε μου να πω πως η αυτή η σημαντική αναγνώριση θα έχει πολύ ευνοϊκές συνέπειες όσον αφορά τις προσπάθειές μας να επιτύχουμε την ειρήνευση. Καθότι αυτή είναι η πρώτη χώρα μεαξύ των χωρών της δυτικής και βόρειας Ευρώπης που αναγνωρίζει το Κράτος της Παλαιστίνης, θα έχει αναμφίβολα μια θετική επιρροή σε άλλα κράτη να ακολουθήσουν τα ίδια βήματα“.
Η διακήρυξη αυτή ακολούθησε την απόφαση που λήφθηκε το από το Αλθίνγκι (Althingi), το Ισλανδικό Κοινοβούλιο, στις 29 Νοεμβρίου 2011, ανήμερα της Ημέρας Αλληλεγγύης του ΟΗΕ για τον Παλαιστινιακό λαό και επέτειο της έκδοσης το 1947 από τον ΟΗΕ του ψηφίσματος 181 (II), του προτεινόμενου σχεδίου για τον διαχωρισμό της ιστορικής Παλαιστίνης σε ένα Ισραηλινό και σε ένα Παλαιστινιακό Κράτος. Αυτή ήταν μια κίνηση βαρύνοντος συμβολισμού για τον αγώνα συγκρότησης ενός Παλαιστινιακού Κράτους, καθώς συνδέει την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ του 1947 με τις τρέχουσες εξελίξεις και την πρόσφατη διπλωματική προσπάθεια της Παλαιστινιακής Αρχής και του προέδρου της Μαχμούντ Αμπάς (Mahmoud Abbas) για αναβάθμιση της συνθήκης συμμετοχής της στον ΟΗΕ σε μέλος-κράτος.
Το εκδοθέν κείμενο του ψηφίσματος του Ισλανδικού Κοινοβουλίου της 29ης Νοεμβρίου ορίζει πως:
“Το Αλθίνγκι (Ισλανδικό Κοινοβούλιο) αποφασίζει να αναθέσει στη κυβέρνηση να αναγνωρίσει την Παλαιστίνη ως ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος εντός των συνόρων του πριν τον Πόλεμο των Έξι Ημερών του 1967. Επίσης το Αλθίνγκι παροτρύνει τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστινίους προχωρήσουν σε συμφιλίωση μέσω ειρηνευτικών συμφωνιών στη βάση του διεθνούς δικαίου και των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών, συμπεριλαμβανομένης της αμοιβαίας αναγνώρισης του Κράτους του Ισραήλ και του Κράτους της Παλαιστίνης.
Το Αλθίνγκι επιβεβαιώνει πως η Παλαιστινιακή Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) είναι ο νόμιμος εκπρόσωπος του Παλαιστινιακού λού και επισημαίνει ακόμη το δικαίωμα των Παλαιστινίων προσφύγων να επιστρέψουν στα πρότερα σπίτια τους, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσατα που έχουν επικυρωθεί από τα Ηνωμένα Έθνη.
Το Αλθίνγκι απαιτεί τα αντιμαχόμερα μέρη στην Αραβο-Ισραηλινή Διαμάχη να παύσουν άμεσα τις εχθροπραξίες και τις πράξεις βίας και να σεβαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και το ανθρωπιστικό δίκαιο.”
Το περιεχόμενο της απόφασης αυτής είναι σημαντικό καθώς ενισχύει και επικυρώνει τα κύρια επιχειρήματα της παλαιστινιακής πλευράς ενάντια στην πρακτική στάση του Ισραήλ, που ενώ θεωρητικά ή επίσημα αποδέχεται τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους, οι πολιτικές που εφαρμόζει καθιστούν ολοένα και πιο απόμακρο αυτό το ενδεχόμενο. Το Ισλανδικό κοινοβούλιο καταρχάς αναγνωρίζει επίσημα ένα κράτος το οποίο το σύνολο της διεθνούς κοινότητας αποδέχεται πως έχει δικαίωμα να υπάρχει και αποδέχεται ως τη μόνη βιώσιμη λύση της Αραβο-Ισραηλινής διαμάχης. Αναγνωρίζει ως βάση των συνόρων αυτού του κράτους τα εδάφη τα οποία κατοικούσαν οι Παλαιστίνιοι πριν τον πόλεμο των Έξι Ημερών με το Ισραήλ, την Ανατολική Ιερουσαλήμ, τη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας (στον πόλεμο αυτό το Ισραήλ κατέλαβε και τα υψίπεδα του Γκολάν στη Συρία και τη Χερσόνησο του Σινά στην Αίγυπτο). Επίσης ορίζει ως μέσο απόκτησης αυτού του κράτους τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και τις συμφωνίες με το Ισραήλ, αλλά στη βάση του διεθνούς δικαίου και των αποφάσεων του ΟΗΕ, που εν πολλοίς αγνοούνται από το Ισραήλ και από φιλο-Ισραηλινές ερμηνείες που καθιστούν την ίδρυση του Παλαιστινιακού Κράτους πλήρως εξαρτώμενη από τη βούληση μιας κατοχικής δύναμης. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο το Ισραήλ οφείλει να αποσύρει τους εποίκους του από έδαφος που κατακτήθηκε με πόλεμο, οφείλει να μην καταπατά ξένα εδάφη με το τείχος που χτίζει στη Δυτική Όχθη και οι πρόσφυγες του πολέμου διατηρούν το αναπαλλοτροίωτο δικαίωμά τους να επιστρέψουν στις εστίες τους. Στις διαπραγματεύσεις για την ίδρυση Παλαιστινιακού Κράτους ακολουθούνται συμβιβαστικές λύσεις επί αυτών των αρχών, παραδείγματος χάριν διεκδιείται αντί της επιστροφής όλων των προσφύγων στο σημερινό Ισραήλ, “μια δίκαιη επίλυση του προσφυγικού ζητήματος”, που θα προβλέπει δηλαδή αποζημιώσεις και ενδεχομένως τον επαναπατρισμό κάποιων τουλάχιστον προσφύγων· αντί της πλήρους απόσυρσης όλων των εποίκων από τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ διεκδικείται η διατήρηση των μεγαλύτερων μόνο εποικισμών με τη προσφορά ίσης αξίας και έκτασης γης σε άλλο σημείο. Ωστόσο αυτές είναι νόμιμες και δίκαιες διεκδικήσεις που μπορούν να στηριχθούν μόνο στην επικύρωση των διεθνών κανόνων δικαίου και των αποφάσεων του ΟΗΕ που γίνεται προσπάθεια να παρακαμφθούν.
Επίσης αναγνωρίζει ως νόμιμο εκπρόσωπο των Παλαιστινίων την οργάνωση του Γιασσέρ Αραφάτ (Yasser Arafat), την PLO, της οποίας τώρα ηγείται ο Mahmoud Abbas, που έχει υπογράψει συμφωνίες με το κράτος του Ισραήλ, αφήνοντας εκτός την Χαμάς (Hamas) που αναδείχθηκε μεν νικήτρια στις εκλογές του 2006, χαρακτηρίζεται δε από πολλές χώρες ως τρομοκρατική οργάνωση. Είναι αξιοσημείωτο, ωστόσο, ότι όρισε παράταξη έναντι αρχής (της Παλαιστινιακής Αρχής) ως αποδεκτό και αναγνωρισμένο εκπρόσωπο των Παλαιστινίων παρά την συνθήκη συμφιλίωσης μεταξύ των δύο κύριων Παλαιστινιακών παρατάξεων την άνοιξη του 2011. Τέλος, αναγνωρίζει ως υπεύθυνες για τις πράξεις βίας – απαιτώντας το τέλος τους – και τις δύο πλευρές, τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστινίους, παράμετρος που στις πλείστες των περιπτώσεων επίσης αποσιωπείται.
Είναι σαφές πως η προσπάθεια του Mahmoud Abbas να αναγνωριστεί διπλωματικά ένα Παλαιστινιακό Κράτος από τον ΟΗΕ και τις οργανώσεις του (μέχρι στιγμής έχει γίνει αποδεκτή η συμμετοχή των Παλαιστινίων με όρους μέλους-κράτους μόνο στην UNESCO) έχει διπλό στόχο: να ασκήσει πίεση στο Ισραήλ ώστε να σταματήσει τις ανεγέρσεις κατοικιών και εποικισμών στην Αν. Ιερουσαλήμ και στη Δυτική Όχθη ως προϋπόθεση επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, αλλά και γενικότερα να αντιπαρατεθεί στις δυνάμεις εκείνες, στο Ισραήλ και στις ΗΠΑ, που προωθούν το στόχο του “Μεγάλου Ισραήλ”, καθώς και να ενισχύσει τη πολιτική του θέση στο εσωτερικό και να υπονομεύσει εκείνη της Hamas.
Παρά τις δυσκολίες που συναντά η Παλαιστινιακή προσπάθεια για διεθνή αναγνώριση, κυρίως από τις ΗΠΑ, συνολικά 130 χώρες έχουν αναγνωρίσει επίσημα ένα ανεξάρτητο Παλαιστινιακό Κράτος, με μια ισχυρή σχετική τάση να καταγράφεται μεταξύ των Νοτιο-Αμερικανικών χωρών. Η Βραζιλία, η Αργεντινή, ο Ισημερινός, η Βολιβία, η Ουρουγουάη και η Παραγουάη έχουν πρόσφατα αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της Παλαιστίνης και την κυριαρχία της εντός των προπολεμικών συνόρων του 1967, ενώ η Χιλή και το Περού έχουν προβεί σε επίσημη αναγνώριση χωρίς γεωγραφικό προσδιορισμό.
Η Ευρώπη συνολικά κρατά μια πιο συντηρητική στάση, αποφεύγοντας να αναγνωρίσει μονομερώς ένα Παλαιστινιακό Κράτος, ωστόσο καταγράφεται μια τάση αναβάθμισης των Παλαιστινιακών διπλωματικών αποστολών σε επίπεδο πρεσβειών χωρίς να συνοδεύεται από επίσημη αναγνώριση – πιο πρόσφατα παραδείγματα είναι εκείνα της Ισπανίας, της Ιρλανδίας και της Γαλλίας. Πιο τολμηρή στάθηκε η Κύπρος, η οποία με γράμμα του Κύπριου Προέδρου Δημήτρη Χριστόφια προς τον Mahmoud Abbas αναγνώρισε στα τέλη Νοεμβρίου ένα κυρίαρχο Παλαιστινιακό Κράτος στα εδάφη της Γάζας και της Δυτικής Όχθης με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, διπλωματική κίνηση που φαίνεται να εξέπληξε το Ισραήλ λόγω της σύσφιξης των σχέσεών του με την Ελλάδα και την Κύπρο στα πλαίσια της αναζήτησης νέων συμμαχιών στη Μεσόγειο μετά τη ρήξη με τη Τουρκία και της ανακάλυψης μεγάλων αποθεμάτων φυσικού αερίου στη περιοχή που οδηγήσαν σε αμοιβαία αναγνώριση των ΑΟΖ μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου.