Μεταπηδήστε στο περιεχόμενο

Νέα δυναμική διαδοχής στον θρόνο της Σ. Αραβίας δημιουργεί ο θάνατος του διαδόχου

Πρίγκηπας Sultan bin Abdul-Aziz Al SaudΣοβαρά ζητήματα διαδοχής στον θρόνο της Σαουδικής Αραβίας δημιουργεί ο θάνατος του πρίγκημα Σουλτάν, νόμιμου διαδόχου του τρέχοντος Σαουδάραβα βασιλιά Αμπντάλα (Abdullah bin Abdul-Aziz Al Saud).

Ο πρίγκηπας Σουλτάν μπιν Αμπντούλ Αζίζ Αλ Σαούντ (Sultan bin Abdul-Aziz Al Saud) πέθανε στις 22 Οκτωβρίου 2011 στη Νέα Υόρκη από καρκίνο του παχέος εντέρου, ασθένεια με την οποία λέγεται ότι είχε διαγνωστεί από το 2003. Λόγω του πολιτικού αντίκτυπου τέτοιων πληροφοριών για την υγεία των δυνάμει διαδόχων, ο ξένος δημοσιογράφος που είχε τότε δημοσιεύσει σχετικές αναφορές υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τη χώρα. Πιο πρόσφατα, το 2009, διεγνώσθη πως έπασχε από Αλτσχάϊμερ.

Γεννήθηκε μεταξύ του 1924 και 1931, δέκατος πέμπτος κατά σειρά γιος του ιδρυτή του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, Αμπντούλ Αζίζ (Abdul-Aziz bin Abdul-Rahman Al Saud) ή Ιμπν Σαούντ (Ibn Saud), με τη πριγκήπισσα Hassa Al-Sudairi, όγδοη από τις συνολικά εικοσι-δύο συζύγους του βασιλιά.

Ο πρίγκηπας είχε αναλάβει σημαντικά αξιώματα στη διοίκηση του βασιλείου:

  • Διορίστηκε κυβερνήτης του Ριάντ το 1947.
  • Ανέλαβε το Υπουργείο Γεωργίας το 1953.
  • Έγινε Υπουργός Τηλεπικοινωνιών το 1955.
  • Το 1962 διορίστηκε από τον βασιλιά Faisal Υπουργός Άμυνας και Αεροπλοΐας, θέση που κράτησε μέχρι του θάνατό του. Από τη θέση αυτή επέβλεπε τον εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεων με τεράστιες συμφωνίες αγοράς όπλων από τις ΗΠΑ (καθώς και από τη Βρετανία και τη Γαλλία) που κατέστησαν τη Σαουδική Αραβία τον μεγαλύτερο εισαγωγέα αμερικανικών όπλων στον κόσμο.
  • Υπηρετούσε ως Γενικός Επιθεωρητής Στρατού.
  • Ήταν πρόεδρος του συμβουλίου του σαουδαραβικού εθνικού αερομεταφορέα.
  • Την 1η Αυγούστου 2005 χρίσθηκε Εστεμμένος Πρίγκηπας και Αναπληρωτής Πρωθυπουργός, πρώτος στη σειρά διάδοχος του βασιλιά Abdullah.

Λόγω των προβλημάτων με την υγεία του, ο πρίγκηπας Sultan είχε περάσει το 2009 ένα μεγάλο διάστημα εκτός Σαουδικής Αραβίας, στις ΗΠΑ και το Μαρόκο, για λόγους θεραπείας. Το παιχνίδι και τα σενάρια διαδοχής, λοιπόν, δεν είναι πρόσφατα αλλά αποτελούν κεντρικό μέλημα τόσο του σαουδαραβικού βασιλείου, όσο και των στενών συμμάχων του στη περιοχή του Κόλπου και της Μέσης Ανατολής και στη Δύση.

Τα προβλήματα διαδοχής στη Σαουδική Αραβία καθορίζονται καίρια από το σύστημα κληρονομίας που ισχύει στο βασίλειο, τη λεγόμενη αρρενογονική αρχαιότητα (agnatic seniority). Πρόκειται για ένα σύστημα που συνδυάζει την οριζόντια με την κάθετη  κληρονομία, κατά το οποίο το αξίωμα του βασιλιά μεταβιβάζεται στους άρρενες απογόνους από τη πλευρά του πατέρα βάσει αρχαιότητας. Έτσι, αντί τον τίτλο του βασιλιά να τον μεταβιβάζει ο κάθε φορά κάτοχος στον μεγαλύτερο γιό του, όπως συμβαίνει στα συστήματα αρρενογονικής πρωτοτοκίας, το αξίωμα τυπικά αναλαμβάνεται από τον πρεσβύτερο κατά σειρά αδελφό εντός και μεταξύ των γενεών.

Από τη βασική του αρχή, αυτό το σύστημα έρχεται αντιμέτωπο με κάποια όρια, εν πρώτοις την ηλικία των αδερφών κάθε γενιάς. Εφόσον προτεραιότητα έχει ο πρεσβύτερος εντός της γενιάς, όπως και η παλαιότερη γενιά έναντι της νεώτερης, ο κεχρισμένος κάθε φορά βασιλιάς τείνει να αναλαμβάνει την εξουσία σε προχωρημένη ηλικία (ο βασιλιάς Abdullah είναι πλέον 87 ετών, έχοντας αναλάβει την ηγεσία στα 81 του χρόνια, και όλοι οι δυνάμει διάδοχοι είναι πάνω απο 70 ετών). Όσο κι αν μπορεί να φανεί παράξενο, αυτό έχει ως αποτέλεσμα το σύστημα να αναπτύσσει μέσα στο χρόνο μια προτίμηση στους υστερότοκους υιούς, για το λόγο ότι οι συνομήλικοι κατά προσέγγιση αδερφοί του βασιλιά έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναλάβουν το αξίωμα λόγω γήρατος ή θανάτου. Το ίδιο προκύπτει και για τους γιους της επόμενης γενιάς. Οι πρεσβύτεροι υιοί τείνουν να είναι περίπου συνομήλικοι με τους νεώτερους υιούς της προηγούμενης γενιάς· κατά συνέπεια, οι νεώτεροι αδερφοί έχουν περισσότερες πιθανότητες να διαδεχθούν το βασιλιά από τους μεγαλύτερους αδερφούς τους, είτε παραλάβουν το αξίωμα από πρόγονό τους είτε από μεγαλύτερο αδερφό τους.

Το σύστημα περιπλέκεται από το γεγονός ότι από την αρχή διαδοχής καθαυτή δεν προκύπτει κάποια θεμελιώδης ιεραρχία μεταξύ των διάφορων οικογενειακών παρακλαδιών, με την εξουσία να διεκδικείται μεταξύ αδερφών και ξαδερφών σε κάθε γενιά. Πολύ περισσότερο περιπλέκεται βέβαια από το γεγονός ότι οι βασιλιάδες μπορεί να έχουν αποκτήσει παιδιά με περισσότερες από μία συζύγους. Σε αυτές τις περιπτώσεις εφευρίσκονται / προκύπτουν / συγκροτούνται μη αποκλειστικές, συμπληρωματικές και δυναμικές αρχές κατάταξης και ιεραρχίας: η ευθεία καταγωγή από ένα συγκεκριμένο ιστορικό πρόγονο/βασιλιά, η συγγενική εγγύτητα με μια τέτοια οικογένεια, τα διαβαθμισμένα αξιώματα των προγόνων (στην οποία περίπτωση οι υιοί ενός βασιλιά μπορεί να έχουν προτεραιότητα έναντι των υιών ενός πρίγκηπα ή ένας γιος ή αδερφός να αποκτά προτεραιότητα με κριτήριο την γέννησή του κατά τη θητεία ή μη του προγόνου του), το μέγεθος μιας οικογένειας / ο συνολικός αριθμός των διεκδικητών που ανήκουν σ’ αυτή, η κοινωνική θέση της οικογένειας της συζύγου ή η φυλετική και εθνοτική της καταγωγή κ.α. καθώς και η αλληλεπίδραση όλων των παραπάνω.

Κατά τον ιστορικό δυναμισμό του συστήματος, ακόμη κι αν γινόταν μια προνομιακή επιλογή διαδοχής σε μια γενιά, μπορεί να συνοδευόταν από καταμερισμό σημαντικών αρμοδιοτήτων και αξιωμάτων σε δευτερεύουσες εκείνη στιγμή οικογένειες, που θα μπορούσε, ωστόσο, να επηρεάσει μελλοντικούς κύκλους διαδοχής.

Δεν θα πρέπει, επίσης, να εξαιρεθούν και να παραβλεφθούν και πραγματιστικά μελήματα στις αποφάσεις διαδοχής, όπως οι ικανότητες, η εμπειρία, η φιλοδοξία, η συμβατότητα προσωπικών απόψεων με καθεστηκυίες πολιτικές, σε οικονομικό, πολιτικό και θρησκευτικό επίπεδο, η κοινωνική δημοφιλία, οι πολιτικές συμμαχίες και ισορροπίες, η συνοχή του βασιλικού οίκου κοκ.

Λόγω της ανωτέρω στοιχειοθετημένης ανάγκης για πραγματιστική ευελιξία στις αποφάσεις βασιλικής κληρονομίας, αυτό το σύστημα αρρενογονικής αρχαιότητας τείνει να συνοδεύεται κι από ένα σύστημα ή μια διαδικασία αιρετής διαδοχής, η δυναμική της οποίας βέβαια καθορίζεται από τις ισχύουσες ιεραρχίες, ως μέσο νομιμοποίησης και συνεκτικής ενσωμάτωσης.

Στην υπό συζήτηση περίπτωση, απαντώνται πολλά από τα προαναφερθέντα κριτήρια. Η διαμάχη διεκδίκησης του θρόνου διεξάγεται μεταξύ των απογόνων του ιδρυτή του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, Ibn Saud. Μεταξύ αυτών, προνομιακοί διεκδικητές του τίτλου είναι οι λεγόμενοι Εφτά Sudairi, οι γιοί του πρώην βασιλιά και της συζύγου του Hassa al Sudairi (για την ενοποίηση του βασιλείου ο Abdul-Aziz σύναψε γάμο με τις θυγατέρες σημαντικών οικογενειών, ακόμη και αντίπαλων φραξιών), από τους οποίους μετά τον θάνατο του Sultan μόνο πέντε μένουν εν ζωή. Συναποτελούν τη μεγαλύτερη ομάδα αυταδελφών της πρώτης γενιάς των απογόνων, έχοντας καταλάβει διάφορες υψηλές θέσεις στο βασίλειο και συγκεντρώνοντας σημαντική εξουσία.

Χαρακτηριστικό της δυναμικότητας των ανωτέρω αρχών όσο και της επικαθοριστικής τους ισχύος αποτελεί το γεγονός ότι ο τωρινός βασιλιάς Abdullah, έκτος κατά σειρά ηγεμόνας της Σαουδικής Αραβίας, δεν προέρχεται από αυτή την προβεβλημένη πλέον οικογένεια, αλλά παρέλαβε τον τίτλο την 1η Αυγούστου 2005 από τον πρωτότοκο των Εφτά Sudairi, τον Φαντ μπιν Αμπντούλ-Αζίζ Αλ Σαούντ (Fahd bin Abdul-Aziz Al Saud) παρά την έντονη παρασκηνιακή σύγκρουση με τον δεύτερο μεγαλύτερο αδελφό των Εφτά Sudairi και προσφάτως θανόντα, Sultan.

Ταυτόχρονα, όμως, η ισχύς των Εφτά Sudairi επιβεβαιώνεται από τον διορισμό, τον Μάρτιο του 2009, του αδερφού του Sultan, Ναγιέφ μπιν Αμπντούλ-Αζίζ αλ Σαούντ (Nayef bin Abdul-Aziz Al Saud) ως δεύτερου Αναπληρωτή Πρωθυπουργού, κατά παράδοση θέση-προθάλαμος της ανακήρυξης του κατόχου της ως Εστεμμένου Πρίγκηπα. Στο παρελθόν, κατά την ανακήρυξη νέου Βασιλιά ο τελευταίος όριζε και τους κατά σειρά διαδόχους του, διορίζοντάς τους στις θέσεις του πρώτου και δεύτερου αναπληρωτή πρωθυπουργού αντίστοιχα. Όταν όμως ο Abdullah κατέλαβε το θρόνο, δεν προχώρησε στον άμεσο διορισμό του δεύτερου αναπληρωτή πρωθυπουργού. Αυτό έγινε μόνο όταν παρουσιάστηκε εκείνη η τεχνική και τυπική αιτία για τον διορισμό, η αναγκαστική αλλά μη επιτρεπόμενη ταυτόχρονη απουσία δύο κορυφαίων αξιωματούχων εκτός της χώρας, του ίδιου του βασιλιά και του διαδόχου του, Sultan, για λόγους υγείας. Ο Nayef αναδείχθηκε, έτσι, ο επικρατέστερος διάδοχος του θρόνου, κατά παράβαση όμως της αρχής της αρχαιότητας, σύμφωνα με την οποία κανονικός διάδοχος θα ήταν ο μεγαλύτερος αδερφός του, Abdul-Rahman.

Η παραπάνω καθυστέρηση είχε ως καίρια αιτία της την απόφαση του βασιλά Abdullah να θεσμοποιήσει την διαδικασία εκλογής νέου βασιλιά, μέσω της συγκρότησης στις 20 Οκτωβρίου 2006 του Συμβουλίου Αφοσίωσης (Allegiance Council), μια κίνηση που θεωρήθηκε ως προσπάθεια καταμερισμού της εξουσίας στον βασιλικό οίκο και πρόληψης της επέκτασης της επιρροής των al Fahd (από το όνομα του πρωτότοκου υιού της οικογένειας και πρώην βασιλιά της χώρας). Η ισορροπία δυνάμεων επίτασσε μεν την άνοδο στον θρόνο των δύο αυταδελφών, Fahd και Sultan, σχεδόν σε άμεση διαδοχή, αλλά μια τέτοια εξέλιξη θα ισχυροποιούσε ακόμη περισσότερο τη θέση τους στον βασιλικό οίκο αν βρισκόταν σε ισχύ ο προηγούμενος νόμος διαδοχής, βάσει του οποίου τυπικά μόνος αρμόδιος για τον ορισμό διαδόχου ήταν ο Βασιλιάς, αν και πρακτικά αναζητούταν κάποια συναίνεση μεταξύ των πρεσβυτέρων της βασιλικής οικογένειας.

Το Συμβουλίο ή η Επιτροπή Αφοσίωσης είναι επιφορτισμένη με το έργο του ορισμού νέου Εστεμμένου Πρίγκηπα μετά τη στέψη νέου Βασιλιά. Αναλαμβάνει, επίσης, ορισμένα έκτακτα καθήκοντα σε δύσκολες περιστάσεις, όπως εκείνη της αδυναμίας άσκησης της εξουσίας από τον βασιλιά, στην οποία περίπτωση ανακηρύσσει βασιλιά τον εστεμμένο πρίγκηπα, καθώς κι εκείνη της αδυναμίας άσκησης της εξουσίας τόσο από τον βασιλιά όσο και από τον εστεμμένο πρίγκηπα, περίπτωση κατά την οποία η επιτροπή σχηματίζει ένα πενταμελές Διοικητικό Μεταβατικό Συμβούλιο και αναλαμβάνει την υποχρέωση να ορίσει βασιλιά εντός μίας εβδομάδας.

Υπό κανονικές συνθήκες, όμως, ο καταστατικός νόμος προβλέπει πως ο νέος Βασιλιάς θα πρέπει – ύστερα από διαβούλευση με την Επιτροπή – να προτείνει έως τρεις πρίγκηπες για διαδόχους, από τους οποίους η Επιτροπή θα επιλέξει τον πιο κατάλληλο. Αν η Επιτροπή δεν εγκρίνει κανέναν από τους υποψηφίους, τότε έχει δικαίωμα να προτείνει ένα δικό της υποψήφιο. Εάν κι αυτή η πρόταση με τη σειρά της απορριφθεί από τον Βασιλιά, τότε η Επιτροπή ψηφίζει για την επιλογή ενός εκ των δύο τελικών υποψηφίων. Η διαδικασία θα πρέπει να ολοκληρωθεί εντός ενός μηνός από την ενθρόνιση νέου βασιλιά.

Στην Επιτροπή συμμετέχουν όλοι οι οικογενειακοί κλάδοι των απογόνων του ιδρυτή βασιλία Abdul-Aziz: όλοι οι ζώντες γιοί του, τα εγγόνια του των οποίων οι πατεράδες έχουν πεθάνει, είναι ανήμποροι ή απρόθυμοι να αναλάβουν την εξουσία, καθώς και ένας γιος του Βασιλιά κι ένας του Εστεμμένου Πρίγκηπα. Με τον τρόπο αυτό η πρακτική δύναμη οποιασδήποτε ισχυρής φράξιας μετριάζεται εν μέρει απο την σύσταση και την στατιστική αντιπροσώπευση της βασιλικής οικογένειας στο συμβούλιο. Ο βασιλιάς διατηρεί μια εξουσία τελικής κρίσης επί των διορισμένων μελών (όλων πλην των γιων του ιδρυτή βασιλιά) ως προς τις ικανότητες και την ακεραιότητά τους.

Εν προκειμένω, το Συμβούλιο δεν θα χρειαζόταν να συνέλθει πριν την άνοδο του Sultan στον θρόνο. Ο θάνατός του, ωστόσο, σε συνδυασμό με τη κρισιμότητα των εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή, λέγεται ότι μπορεί να παρακινήσει τον βασιλιά Abdullah να συγκαλέσει την Επιτροπή Αφοσίωσης για την τελική επιλογή του διαδόχου. Τουλάχιστον αυτή φαίνεται να είναι η επιθυμία των δυτικών κυβερνήσεων που αναμένουν να δουν τον τρόπο που θα λειτουργήσει η νέα αυτή επιτροπή και το πώς θα επηρεάσει το πολιτικό σκηνικό στο σαουδαραβικό βασίλειο.

Η ίδια η έμφαση στα σενάρια διαδοχής στα διεθνή μέσα ενημέρωσης μπορεί να αντανακλά και έναν έμμεσο τρόπο πίεσης προς τη Σαουδαραβική ηγεσία να εκτιμήσει όλους τους παράγοντες και να προβεί στην καταλληλότερη επιλογή, αλλά και να βρεί μια σταθερή λύση στο πρόβλημα της διαδοχής για τα επόμενα χρόνια, κατά τρόπο που δεν θα δημιουργήσει καθυστερήσεις και εμπόδια στην συνεργασία της Σαουδικής Αραβίας με τις δυτικές κυβερνήσεις.

Ένας κύριος προβληματισμός για τις τελευταίες είναι οι πιθανές αναταράξεις που μπορεί να προκύψουν στις πολιτικές και στους σχεδιασμούς των ιδίων στη περιοχή του Κόλπου και της Μέσης Ανατολής ως συνέπεια των αναμενόμενων διαδοχικών αλλαγών στην ηγεσία του Βασιλείου. Τόσο ο ίδιος ο βασιλιάς Abdullah όσο και οι πιθανοί μελλοντικοί διάδοχοί του είναι προχωρημένης ηλικίας και οι θητείες τους αναμένονται σύντομες, θέτοντας σε κίνηση επανειλημμένως τη παρασκηνιακή και επίσημη πάλη διαδοχής, χωρίς να μπορούν να αποκλειστούν και οι σοβαρές κρίσεις στο εσωτερικό της βασιλικής οικογένειας που αριθμεί χιλιάδες μέλη τα οποία καταλαμβάνουν διάφορες θέσεις σε όλους τους τομείς της διοίκησης.

Λόγω ακριβώς της δομής εξουσίας στη χώρα, που καθιστά τις προσωπικές γνωριμίες και τις επιμέρους συμμαχίες κρίσιμες στο πολιτικό παιχνίδι, οι Δυτικοί βλέπουν τις προσπάθειες τους για τη διαμόρφωση μιας στενής συνεργασίας με τη Σαουδική Αραβία για τη χάραξη μιας μακροπρόθεσμης πολιτικής να μην έχουν την απόδοση και τη συνέχεια που θα επιθυμούσαν και τα δίκτυα προσωπικών επαφών που έχουν χτίσει και που κρίνονται απαραίτητα για την άσκηση κάποιας επιρροής να αλλάζουν και τις ισορροπίες να μετακινούνται. Κινδυνεύουν έτσι, να δείξουν τη μια στιγμή προτίμηση σε ένα πρόσωπο ή σε ένα κλάδο της οικογένειας και στον επόμενο κύκλο διαδοχής να χρειαστεί να διαπραγματευτούν με την αντίπαλη ομάδα. Για την υπέρβαση αυτού του “μη αποδοτικού” τρόπου διακυβέρνησης της Σαουδικής Αραβίας, οι δυτικές κυβερνήσεις θα επιθυμούσαν να δουν ένα νεώτερο διάδοχο στον θρόνο που θα είχε μια μακρά προοπτική διακυβέρνησης μπροστά του.

Ακόμη, η ίδια η προσωπικότητα και οι επιλογές του κυρίαρχου μέχρι στιγμής διαδόχου, πρίγκηπα Nayef, Υπουργού Εσωτερικών με μεγάλη εμπειρία σε θέματα ασφαλείας, δεν αποκλείεται να δημιουργούν αμφιβολίες στη Δύση, καθώς κρίνεται συντηρητικότερος του βασιλιά Abdullah. Αναφερόμενος στην επίθεση στους Δίδυμους Πύργους στη Νέα Υόρκη στις 11 Σεπτ 2001, υποστήριζε ότι μια τέτοια επιχείρηση δεν θα μπορούσε να είχε σχεδιαστεί και εκτελεστεί απο την Al-Qaeda κι από μουσουλμάνους, κατηγορώντας τους εβραίους για την επιχείρηση, καθώς κατ’ αυτόν ήταν οι μόνοι ωφελημένοι. Επίσης δεν φάνηκε να συνεργάζεται πρόθυμα με τις δυτικές μυστικές υπηρεσίες στο κυνήγι της Al-Qaeda. Έχει κατηγορηθεί μάλιστα για μεταφορά μεγάλων χρηματικών ποσών στην εν λόγω οργάνωση στα πλαίσια μυστικής συμφωνίας για τη παραμονή της εκτός Σαουδικής Αραβίας. Μεγάλα χρηματικά ποσά έχει διαθέσει επίσης για την υποστήριξη Παλαιστίνιων μαρτύρων, φυλακισμένων και των οικογενειών τους, καθώς και παλαιστινιακών ανθρωπιστικών οργανώσεων. Από την άλλη, είχε κύριο ρόλο στην πάταξη της Al-Qaeda στην Αραβική Χερσόνησο, όταν η τελευταία είχε εξαπολύσει μια μεγάλη εκστρατεία εναντίον της Σαουδικής Αραβίας το 2003, και στην καταπολέμηση των φονταμενταλιστών και του φονταμενταλισμού στη Σαουδική Αραβία, ενώ επί των ημερών του εκδόθηκαν για πρώτη φορά κάρτες ταυτότητας για τις γυναίκες το Νοέμβριο του 2001.

Δεν είναι μόνο η διαδοχή στη θέση του Βασιλιά και Πρωθυπουργού, βέβαια, που απασχολεί τους δυτικούς. Η κάλυψη της θέσης του Υπουργείου Άμυνας κρίνεται εξίσου σημαντική, ειδικά για μια χώρα που παραδοσιακά χρησιμοποιεί τα πολυδάπανα εξοπλιστικά της προγράμματα για τη συγκρότηση και παγίωση συμμαχιών στο επίπεδο της εξωτερικής πολιτικής και που είχε αναδειχθεί επί Sultan ως ο μεγαλύτερος εισαγωγέας όπλων από τις ΗΠΑ στον κόσμο. Τα αυξημένα της έσοδα από την άνοδο της τιμής του πετρελαίου, την κατέστησαν επίσης χρηματοδότη μιας σειράς ενεργειών στην ευρύτερη περιοχή. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η Σαουδική Αραβία έχει αναλάβει τη πληρωμή όπλων και πυρομαχικών για λογαριασμό διαφόρων ομάδων σύμφωνα με τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ. Πιο πρόσφατα παραδείγματα αποτελούν ο εξοπλισμός της παλαιστινιακής Φατάχ (Fatah) μετά τις εκλογές του 2006 που έφεραν την Χαμάς (Hamas) στην ηγεσία, με στόχο την διενέργεια πραξικοπήματος για την απομάκρυνσή της τελευταίας από την εξουσία (που έληξε με αντι-πραξικόπημα της Hamas και αποβολή της Fatah από τη Γάζα), ο εξοπλισμός των Λίβυων αντικαθεστωτικών, καθώς και η αποστολή στρατού στο Μπαχρέϊν (Bahrein) για την καταστολή του κύματος διαδηλώσεων και διαμαρτυριών στη χώρα.

Επιπλέον, το ασταθές πολιτικό περιβάλλον στον αραβικό κόσμο το 2011 έχει ενισχύσει τους φόβους των ΗΠΑ για μια πιθανή αποσταθεροποίηση και στη Σαουδική Αραβία, που θα μπορούσε μάλιστα να εκμεταλλευτεί το Ιράν. Δεν επιθυμεί, λοιπόν, να δει μια σειρά πολιτικών διαδοχών να δημιουργούν πρόσθετη αβεβαιότητα ή εσωτερική αποδυνάμωση, ειδικά στο βαθμό που κάτι τέτοιο θα μπορούσε να απειλήσει είτε την ενεργειακή ασφάλεια των ΗΠΑ, την υψηλή και σταθερή ροή πετρελαίου από τη Σαουδική Αραβία, είτε τη πολιτική σταθερότητα στις χώρες-συμμάχους της Δύσης στη Μέση Ανατολή και τον Περσικό Κόλπο, για τις οποίες η Σαουδική Αραβία αποτελεί άξονα υποστήριξης κι επιρροής.

Το δόγμα “αλλαγή καθεστώτος στις μη φιλικά διακείμενες και στις ελεγχόμενες χώρες” και “μεταρρύθμιση καθεστώτος στις φίλιες χώρες”, θα κινδύνευε να ανατραπεί αν στην ηγεσία και στις κρίσιμες υπουργικές θέσεις της Σαουδικής Αραβίας ανέρχονταν υπερσυντηρητικά ή μη συνεργάσιμα πολιτικά πρόσωπα. Η Δύση χρειάζεται τη στενή συνεργασία της Σαουδικής Αραβίας σε μια σειρά από φλέγοντα ζητήματα, όπως το Ιράν, το Ιράκ, το Αφγανιστάν και η ειρηνευτική διαδικασία στην Ισραηλινο-Παλαιστινιακή σύγκρουση.

Χρήσιμοι Σύνδεσμοι:

– S. Henderson, “New Saudi Rules on Succession: Will They Fix the Problem?“, The Washington Institute for Near East Policy, Policy Watch  #1156, October 25th, 2005
– S. Henderson, “After King Abdullah: Succession in Saudi Arabia“, Policy Focus #96, August 2009.
– S. Henderson, “Saudi Royals Reunited? Crown Prince Sultan Returns Home“, The Washington Institute for Near East Policy, Policy Watch #1613, December 11th, 2009.
– Global Security Org, “Al Sudairi Clan
– Saudi Embassy Net, “The Allegiance Institution Law“, October 20th, 2006.
– Wikipedia, “Agnatic Seniority“.
– Wikipedia, “Ibn Saud of Saudi Arabia
– Wikipedia, “Hassa Ahmad al-Sudairi
– A. McDowal, ed. M. Roddy, “Saudi King prepares key appointments after heir dies“, Reuters, October 20th, 2011.
– Wikileaks, SCENESETTER FOR SENATOR BOND’S APRIL 6-8 VISIT TO SAUDI ARABIA, Cable Ref ID 09RIYADH496, Created 2009-03-31 14:32, Released 2011-08-30 01:44
–  Reuters, “Factbox: Key players in the ruling Saudi family“, October 23rd, 2011.